Tentzeil voor de eerste wereldoorlog
Een tentzeil dat eveneens als regenkledij kon gebruikt worden was reeds voor de eerste wereldoorlog in gebruik. De officieren op onderstaande foto uit augustus 1914 maken gebruik van deze bescherming tegen ons regenklimaat.

Foto: Franky van Rossem

Het is in feite een groot tentzeil met knopen en versterkte ringen die als een soort mantel gedragen wordt. Er is geen speciale voorziening voor het hoofd zoals in latere Belgische modellen. Een deel van het tentzeil wordt gewoon rond de nek geknoopt. De rest sluit aan rond het lichaam met genoeg vrije ruimte om de bewegingsvrijheid van de armen te verzekeren. Een ander model van regenkledij in de vorm van een echte regencape met aangehechte kap is te zien op de rechtse detailfoto.

Tentzeil tijdens de eerste wereldoorlog
In een instructieboek van de CISLAG (centre d'instruction du genie) uit 1917: Guide pour l'éxécution des travaux de campagne par des troepes de toutes armes is er een onderdeel gewijd aan de tent. Hierin wordt de samenstelling en het gebruik uitgelegd. Dit enerzijds als pèlerine of cape  (poncho) en anderzijds enkele en dubbele tent.

Op een foto getrokken in augustus 1916 draagt enkel de cyclist een tentzeiltje kruiselings over de schouder. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

foto: Jan Kinjet

Een paar manschappen dragen het tentzeiltje kruiselings over de schouder. 
Op onderstaande foto is op de tent rechts vooraan vaag de U vormige kraag zichtbaar. Ook zijn de tenten in een lichte kleur uitgevoerd. Er wordt eveneens gebruik gemaakt van meerdere zeiltjes om een grotere tent samen te stellen voor 4 à 6 personen. 

Foto: Franky van Rossem

Tentzeil tijdens het interbellem en de meidagen van 1940
In het Reglement op den rekendienst der eenheden, 1934 p. 287 vinden we  de volgende informatie mbt de tent. De persoonlijke veldtent omvat volgende elementen: een tentzeil met kap, een spantouw, een middenstaander in drie delen, vier beslagen paaltjes, een linnen zak. Voor twintig tenten is er één houten hamer voorzien. Dit is gewoonweg dezelfde tent als deze omschreven in het CISLAG reglement uit 1917. Deze tenten worden niet aan de mannen persoonlijk toebedeeld, maar bij de eenheden afzonderlijk bewaard en geboekt.  Eveneens wordt vermeld dat de tentzeilen van het huidige model blijven voortdienen totdat de kap-tenten aan alle aanwezige manschappen kunnen afgeleverd worden. Op welke basis of voor welke omstandigheden de tenten voor gebruik uitgereikt werden is hierin echter niet vermeld. 

In hetzelfde reglement vinden we onder het hoofdstuk "Rangschikkingstabel der toerusting", in feite de stocklijst, op pagina 365 - 367 de volgende omschrijving:

tenten oud model
  • een tent zonder kap (afmeting 155 cm x 162 cm)
  • een spantouw van 2 meter
  • zes touwen van 1 meter
  • een drieledige staander
  • vier beslagen paaltjes
    •

    tenten nieuw model
  • een tent (afmeting 166 cm x 172 cm)
  • een kap
  • een spantouw van 2 meter
  • vier touwen van 50 centimeter
  • twee touwen van 40 centimeter
  • een drieledige staander
  • vier beslagen paaltjes
    •

    al deze elementen zijn ook afzonderlijk in de lijst opgenomen waarbij de drieledige staanders, de beslagen paaltes, de tentzakken en de tenthamers gemeenschappelijk bij beide soorten tenten kunnen gebruikt worden.

    De 3 tentstokken zijn +/- 37 cm lang, de 4 paaltjes of piketten +/- 27 cm 

    		Het tentzeil opgevouwen op de rugzak in detail hiernaast. Aan het weinige kleurverschil tussen het tentzeiltje en de webbing te zien betreft het hier het oude, okerkleurige, model.

    		Het tentzeil als poncho. De foto komt uit een reeks van het 13e linie, genomen tijdens een grootscheepse oefening ergens tijdens het interbellum. Alle gebruikte tentzeiltjes blijken van het oude okerkleurige model te zijn. 

    Uit dezelfde reeks van het 13e linie: twee ponchos als schelter. Achteraan bevestigd aan een boom. De voorste steun is niet herkenbaar, mogelijks de tenstokjes.

        

    		Als laatste en meest frappante uit deze reeks van het 13e linie op oefening: een windzeil gemaakt uit twee tentzeilen. Als tentstok word een geweer gebruikt terwijl een bajonet dienst doet als piket. Niet direkt van toepassing in oorlogstijd. Het geheel ademt een heel relaxe sfeer uit. "Onze jongens" maakten zich om niets druk tijdens de oefeningen. 

    Het tentzeil kruiselings over de schouder gedragen tijdens de mobilisatieperiode 1939 - 1940. Afgaande op de donkere tint van het tentzeil zijn deze soldaten uitgerust met het nieuwe, donkergroene, model van tentzeil. Beide foto's komen uit een hele reeks uit deze periode. De soldaat links is een telefonist: de ruit is nog net zichtbaar op de mouw van de capotejas.

    Ook hier is de sfeer heel relaxed. Dit in tegenstelling tot de ijzeren discipline van de toekomstige tegenstander uit het oosten. 

    		 

    Op deze wazige foto gebruikt men een stuk omgekeerde denneboom als noodtentstok.

    Tentzeil markeringen
    Voor 1937 wordt een tentzeil gemarkeerd met een nummer voor de eenheid en een serienummer van het tenzeil. Dit is niet het stamnummer van de soldaat daar de tentzeilen aan de eenheid toegekend worden en dus geen deel uitmaken van de persoonlijke uitrusting van de soldaat. 
    Hieronder een tentzeil "oud model" met twee markeringen. Het is dus in zijn levensloop van eenheid veranderd. Eenmaal van het 14e Artillerie, een oudere markering uit de beginjaren 1920 en eenmaal 13e linie, serienummer 6858 en gedateerd 1930

       

    Vanaf 1937 wordt het tentzeil als volgt gemarkeerd:

  • nummer van de eenheid, volgens de voorziene code, in rode inkt
  • serienummer van het tentzeil in zwarte inkt
  • indienststellingsjaar, de 2 laatste cijfers, in zwarte inkt.
    •

    Evenwel: alle tentzeilen "nieuw model" worden gemarkeerd met het jaartal 35 indien ze in gebruik genomen zijn voor 1 januari 1937. Indien later in dienst genomen wordt het reële jaartal in 2 cijfers weergegeven.

    De markeringen worden aan de binnenzijde, op de boord van de linkerzijkant van de voorste hoek, met onuitwisbare inkt aangebracht. De letters zijn 15 mm hoog en staan 5 mm van elkaar verwijderd.

    verzameling: Mickaël Brose

    Een tentzeil toebehorend aan het 1e linie, tentnummer 1027, jaartal 1937. In tegenstelling tot hetgeen omschreven is in het reglement is de eenheid ook hier in zwarte ipv rode cijfers weergegeven.