|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De AB 39 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto's fiets: verzameling Philip Moreau |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
In 1939 wordt de beslissing genomen om een nieuw model fiets, type A.B.39, te introduceren in het Belgische leger. Het basisframe is hetzelfde als dit van de T.M. 1. Het pakzadel uiteraard ook. De voorvork kroon is evenwel eenvoudiger van constructie. De spatborden zijn bol. De grote innovatie is echter dat de fiets, volgens het aanbestedingsdossier althans, uitgerust is met kabelremmen. Evenwel zijn de huidige, nog overlevende modellen, allen uitgerust met een kabelrem voor en een terugtraprem achter. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het gehele aanbestedingsdossier omvat twee delen. Een eerste deel omschrijft alle regels m.b.t. de regeling van aankoop, leveringsdetails, aanvaardings voorwaarden, garantie, leveringstermijn, verzending, verzekering, etc... . Hierin is ook sprake van 10500 fietsen in 5 loten van elk 2100 stuks. Verder bevat dit deel ook de specificaties: een algemene omschrijving, constructie aanwijzingen, kwaliteit en afmetingen van de voornaamste elementen, uitwisselbaarheid van de onderdelen, het emailleren, de markering. Het tweede deel bevat de aanvaardingsvoorwaarden van de fiets. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elk lot van 2100 fietsen wordt onderverdeeld in 6 deelgroepen van 350 fietsen. Elk met een met een welbepaalde verwijltermijn voor wat betreft de goedkeuring van de voorvorken en chassis en ten slotte van de afgewerkte fietsen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het eerste blok van 350 fietsen dient ter goedkeuring aangeboden te worden
45 dagen na de eerste dag na de werkelijke bestellingdatum. De fietsen zijn
gemarkeerd 1-40 waarbij de "1" de maand van bestelling is. De
juiste besteldatum is niet gekend maar valt zeker binnen januari. Het eerste
blok van van 350 fietsen is dus 45 dagen na, op zijn laatst, 31 januari
aangeboden. Dit blok kan dus ergens geleverd zijn medio maart 1940. Het
laatste blok op 120 dagen na 31 januari, dus eind april 1940. Net voor
de inval op 10 mei. Een deel van de fietsen zal wel verdeeld zijn in de
eenheden, maar een groot deel is waarschijnlijk in stock blijven
staan. Hierbij dient ook genoteerd te worden dat de firma Van Hauwaert (= Cyrva) vermeld wordt in het verslag van het Reservevoertuigenpark op 17 mei 1940: "Nog geen uur later meldt een personeelslid van de fietsenfabriek Van Hauwaert dat er 700 rijwielen op weg zijn naar het park, maar dat hun vrachtwagens niet voorbij Melle geraken en Gent niet binnen kunnen.". (Info: http://18daagseveldtocht.wikispaces.com/Reservevoertuigenpark ). 700 fietsen zijn 2 blokken van de bestelling. In hoeverre elk lot bij dezelfde firma geplaatst werden is niet te achterhalen. Wel zijn de eerste twee loten van 2100 stuks geplaatst bij Cyrva. De teruggevonden framenummers van Cyrva AB 39 fietsen zijn 2070 en 2477. Een uit het eerste lot, de andere uit het tweede. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De voorleggingswaarden voor elk blok zijn duidelijk en uitgebreid. Zij omvatten een exemplaar op zegel en zes kopijen. Men spreekt van: "une soumission distincte pour chaque lot et, eventuellement, pour chaque "variante". Het woord variante lijkt er alvast op te wijzen dat niet alles volgens het lastenkohier kan verlopen. Dit alles op een vooropgesteld formulier met op een apart blad de volgende te noteren gegevens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Daarnaast nog een aparte nota met de vermelding van fietsonderdelen,
gereedschap of accessoires van buitenlandse oorsprong.
De noodzaak van een door Belgen in België geproduceerde fiets spreekt uit onderstaand artikel uit het lastenkohier. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Van dit model zijn, gezien de late bestelling (januari 1940) , en de levering van de eerste exemplaren (maart 1940) nog geen foto's op postkaarten uit 1940 teruggevonden, dit voor zover er al foto's van Belgen met AB 39 fietsen uit die periode zijn. Wel is er een foto van Duitse soldaat op een in beslag genomen AB 39 met kabelremmen voor en achter. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De Cyrva fietsen hebben allen terugtrapremmen achteraan wat een afwijking is op het lastenkohier. Ook zijn er nog wat detailverschillen in kleinere onderdelen. Wegens hoogdringendheid van de naderende invasie werd mogelijks, buiten het frame, voorvork en wiel- en bandafmetingen, gebruikt wat voorradig was aan onderdelen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alle fietsonderdelen dienen volgens een bepaald schema gemarkeerd te zijn. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fabrikanten |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Een aantal firma's worden in een schrijven van 2 december 1939 uitgenodigd om een offerte in te sturen voor wat betreft de levering van deze A.B. 39 fiets. De intekening dient op uiterlijk 13 december ingediend te zijn. De lijst omvat een aantal leveranciers die eerder ook de T.M. 1 geleverd hebben. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Enige dagen later, op 8 december wordt in een schrijven de aanpassing van het lastenkohier aangekondigd. De uiterste datum van intekening is verlegd naar vrijdag 15 december. Wat de aanpassing betreft is niet gekend. De documentatie ontbreekt maar mogelijks betreft dit juist het gebruik van een terugtraprem achteraan i.p.v. een kabel rem. Een nieuwe, licht gewijzigde lijst van mogelijke leveranciers vervolledigt het document. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De volledig, voor duidelijkheid, herwerkte lijst van de door het leger aangeschreven mogelijke kandidaat-leveranciers met de merknamen waaronder ze op de markt kwamen. Het is vrij waarschijnlijk dat deze lijst dezelfde leveranciers bevat die ook de T.M. 1 leverden. Men kan ervan uit gaan dat men gewoon de gebruikelijke leveranciers aanschreef. De term "mogelijke kandidaat leveranciers" wordt benadrukt. Slechts enkele zullen in aanmerking gekomen zijn om daadwerkelijk de AB 39 te leveren. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opvallend is evenwel dat twee van de overlevende fietsen een decal van het merk CYRVA hebben. Deze komt niet voor op de oorspronkelijk militaire lijst. Cyrva is een onderneming van Cyrille van Hauwaert. De naam is gewoon samengesteld uit twee delen van de naam CYRille VAn Hauwaert. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
In een catalogus van Van Hauwaert worden beide merken van fietsen vermeld. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Constructie |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De A.B. 39 is bruingroen van kleur. Strikte eisen worden hieraan
gesteld:
De framehoogte is 22". |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De voorvorkkroon wijkt af van de T.M. 1 en is glad van vorm. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het balhoofd is identiek aan dit van de T.M. 1. Enkel zijn de lagerschalen en stuurmoer zwart geëmailleerd. Op het balhoofd het logo van CYRVA, de constructeur. Links van het logo is nog net een gaatje zichtbaar van het kenplaatje met registratienummer. Frontaal, net onder de bovenste lagerschaal de besteldatum: 1 - 40. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De balhoofdmoer is gemarkeerd gemarkeerd S.A.G. -- SURETE -- S.G.D.G. De letters S.A.G. zouden kunnen staan voor het merk Société Anonyme G????. B.S.G.D.G. omvat de patent formule "Breveté Sans Garantie Du Gouvernement". |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De spatborden: bolrond en met V trengels, spatbordhouders aan binnenkant spatbord. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De achterbrug is boven en onderaan identiek met de T.M. 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Standaard kettingwiel 44 tanden 3/16", de pedaalarm heeft een lengte van 18 cm. De ketting bevat 110 schakels. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Standaaard militaire AB 31 pedalen, fijne schuine ribben, markering AB 31 nog vaag zichtbaar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kabelvoorrem van het merk DEFF CHAMPION, bediend vanuit de rechterkant van het stuur. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het gebruik van een niet voorzien model van remblokhouders illustreert de noodzaak om de fietsen zo vlug mogelijk klaar te hebben voor levering. Men gebruikt remblokhouders uit een systeem dat een terugtrekveer per remblokhouder vereist terwijl dat bij dit model van bedieningsarmen niet vereist is. Er is immers een centrale terugtrekveer. Er is ook geen voorziening van een ankerpunt voor die lokale veer op de voorvork van de AB 39. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Terugtraprem van het merk Novo Husqvarna. Dit in tegenstelling met de volgens het beschikbare lastenkohier voorziening van een kabelrem achteraan. Mogelijks ligt "hoogdringendheid" aan de basis van de afwijking en monteerde men gewoon wat op een bepaald moment beschikbaar was. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het stuur met de kabelrem aan de rechterkant. De stuurhandvatten zijn van hetzelfde model als de T.M. 1. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zadel met onderaan de A.B. B. L. markering | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het pakzadel is hetzelfde als bij de TM 1, het standaard model 35. Het pakzadel heeft niet dezelfde kleur van het frame maar is gewoon zzwart gelakt. Dit wijst erop dat de pakzadels ofwel een restante stock van de T.M. 1 waren ofwel toegeleverd werden door een externe fabrikant. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Foto's: verzameling Philip Moreau |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De volledig afgewerkte fiets moet, steeds volgens het lastenkohier, voorzien zijn van een pomp aan de achterkant van de zadelbuis, een bel aan de rechterkant van het stuur en een pakzadel met 4 riemen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ook behorende bij de afgewerkte fiets is een gereedschapstas met volgende inhoud: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Er duiken kleine verschillen op in de fietsen van verschillende loten. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|